224197233Należy do tzw. chorób afektywnych. Psychiatria traktuje ją jako zespół zaburzeń. Objawia się przeplataniem (niekiedy w sposób regularny i cykliczny) epizodów depresyjnych i maniakalnych lub hipomaniakalnych. Zapada na nią ok. 2% populacji, a pierwsze objawy (epizody) mogą wystąpić już przed 20 rokiem życia. W takim samym stopniu dotyka mężczyzn i kobiet.
Epizody depresyjne w chorobie afektywnej dwubiegunowej występują zdecydowanie częściej niż maniakalne. Zdarza się, że kilka faz spadku nastroju przedzielonych jest jedynie jednym epizodem wzrostu energii i nadmiernej euforii (połączonym również z agresją i autoagresją), co jest charakterystycznym objawem manii. Jednocześnie bardzo częstym zjawiskiem jest gwałtowny spadek energii i nastroju po fazie manii lub hipomanii.
ChAD (choroba afektywna dwubiegunowa) występuje pod wieloma postaciami. Psychiatria dzieli je w zależności od długości trwania poszczególnych faz, ich nasilenia, jednoczesnego współwystępowania (tzw. stany mieszane), obecności lub braku remisji pomiędzy poszczególnymi fazami.
Rozpoznanie ChAD nie jest łatwe. Dotyczy to w szczególności przypadków, gdy fazy manii są rzadkie. Wówczas następuje błędna diagnostyka, a choroba jest uznana za postać nawracających zaburzeń depresyjnych. Zdarza się, że zaburzenie rozwija się przez wiele lat, zanim zostanie właściwie rozpoznane.
Leczenie jest procesem długotrwałym. Może trwać kilka lub kilkanaście lat, a ze względu na nawrotowy charakter zaleca się profilaktykę polegającą na przyjmowaniu leków do końca życia. Ponadto opiera się na:
- psychoedukacji
- psychoterapii
- hospitalizacji – czasem element ten jest konieczny, zwłaszcza w sytuacji, gdy fazy depresyjne są tak silne, że zachowanie pacjenta zagraża jego zdrowiu lub życiu.
- elektrowstrząsach – ze względu na skutki uboczne (m.in. zaburzenia pamięci) środek ten wykorzystuje się rzadko i jedynie w ostateczności, jaką jest lekoodporność pacjenta, pogarszający się stan zdrowia, a także nasilenie objawów stanowiących zagrożenie zdrowia i życia pacjenta.
Choroba afektywna dwubiegunowa wymaga bezwzględnego leczenia, które może trwać nawet całe życie, co jest koniecznym działaniem prewencyjnym. ChAD jest najczęstszą przyczyną samobójstw – popełnią ją ok. 15% chorych, a prób samobójczych podejmuje się nawet 50%.